Bergama’nın geleneksel üzümleri yeniden canlanıyor

İzmir Büyükşehir Belediyesi, yok olmaya yüz tutan Bergama’nın Kozak Beyazı ve Kozak Siyahı üzümlerini yeniden canlandırıyor. Kozak yöresinde bağcılığın geliştirilmesi ve tarımda gelir getirici ürünlerin artırılması amacıyla başlatılan proje kapsamında, ilk etapta 3 üreticiye 4 bin fidan dağıtılarak 12 buçuk dönümde bağlar kuruldu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bergama Kozak yöresinde uzun yıllardır yetiştirilen ancak son zamanlarda eski ihtişamını kaybeden Kozak Siyahı ve Kozak Beyazı üzümlerini yeniden bağlara taşıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü arasında yapılan protokol kapsamında, yöresel üzümlerin tekrar canlandırılması için pilot bölgelerde çalışma başlatıldı. Bir yandan bölgenin asıl gelir kaynağı olan çam fıstığındaki verim düşüklüğüyle mücadelesini sürdüren İzmir Büyükşehir Belediyesi, bir yandan da yöredeki alternatif gelir getirici kaynakları yeniden ayağa kaldırmayı hedefliyor.

4 bin üzüm fidanı desteği
Tarımsal Hizmetler Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen proje kapsamında, Kozak yöresindeki muhtarlara ve üreticilere yönelik bilgilendirme toplantıları düzenlendi. Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü tarafından Kozak yöresindeki üreticilere bağcılık konusunda yetiştiricilik, budama, bakım, sulama, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, hasat gibi konularda teorik ve uygulamalı eğitimler verildi. Bilgilendirme toplantıları ve teorik eğitimler sonrasında Kozak Yaylası’nda bulunan Demircidere ve Aşağıbey mahallelerinden 3 üreticiyle proje başlatıldı. Üreticilerin arazilerinden toprak analizleri yapılarak danışmanlık hizmeti verildi. Eğitim ve analiz süreçlerinin ardından üreticilere toplam 4 bin 35 üzüm fidanı desteği sağlanarak örnek dikim çalışması yapıldı. Proje kapsamında bu yıl içerisinde V terbiye sistemi desteği ile bağ tesisi kurulumu yapılması planlanıyor.

12 buçuk dönümlük alanda proje başladı
Proje hakkında bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Üretim Ve Geliştirme Şube Müdürü Ayşegül Karakoyun Seçgin, “Bağcılık aslında Kozak yöresinde çok eskilere dayanan bir üretim modeli. Burada çok büyük alanlarda Kozak Siyahı ve Kozak Beyazı yetiştiriliyormuş. Fakat buradaki fıstık çamının yüksek gelir getirmesi nedeniyle üreticilerin yönelimi fıstık çamına doğru olmuş. Zaman içerisinde bağcılık da geri planda kalmış. Burada Kozak Siyahı ve Kozak Beyazının yeniden canlandırılması için demonstrasyon çalışmaları yaparak örnek alanlar oluşturmaya çalıştık. Bu örnek alanlar oluşturulurken üreticilerimize eğitimler verildi, toprak analizleri yapıldı, fidanlar ürettirildi. Sürecimiz devam ediyor. Önümüzdeki aşamalarda telli terbiye sistemini de kurup çalışmalarımıza devam edeceğiz. Şu an 3 üreticimizle bu çalışmayı başlattık. İkisi Demircidere’de diğeri Aşağıbey’de. Toplamda 12 buçuk dönümlük alanda bu çalışmamızı gerçekleştiriyoruz. İlerleyen aşamada bu projenin yaygınlaştırılmasını istiyoruz” diye konuştu.

“Daha önce babamız sattı şimdi biz yeniden yetiştiriyoruz”
Demircidereli üretici Ali Konuk, “İzmir Büyükşehir Belediyesi bize Kozak yöresine özgü Kozak Siyahı ve Kozak Beyazı üzüm fidanlarını verdi. Biz de böyle bir projeye girdik. Asmalarımızı diktik, geliştirmeye çalıştık. İnşallah iyi olacak. Daha önce bağlarımız vardı; bu işi yapıyorduk. Daha sonra yaşam mücadelesinden başka şartlarda çalışmaya başladık” dedi. Kozak Siyahı ve Kozak Beyazı’nın tadının çok güzel olduğunu söyleyen Ali Konuk, “Yiyenler bu üzümün farkındadır. İzmir Büyükşehir Belediyesi de bizimle çok ilgileniyor. Son aşamalara geldik. Terbiye sistemini de kurduktan sonra daha güzel olacak” şeklinde konuştu.

“Belediye sayesinde arkadan gelen arkadaşlara kılavuz oluyoruz“
Aşağıbeyli üretici Hayri Görgülü, “Kozak Siyahı ve Kozak Beyazı sofralık üzüm olarak geçiyor. Bu üzümler tescillendi. Kendine has bir aroması var. Tat olarak şeker oranı yüksektir. Beyazın kabuğu incedir. Ağza hoş bir his verir. Şeker oranı da yüksektir. Siyah üzümün de ayrı bir aroması, lezzeti var” dedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi ile iyi bir iş birliği içinde çalıştıklarını belirten Görgülü, sözlerine şöyle devam etti: “Büyükşehir Belediyesi, yardım ediyor ve ilgileniyor. Çünkü bu işte zamana ve ilgiye ihtiyaç var. Şimdi burada ‘sen yap bakalım biz görelim. Sonra biz de yaparız’ derler. Önde birisi kılavuz olacak; ondan sonra yapalım derler. İzmir Büyükşehir Belediyesi fidanı karşılıyor, terbiye sistemini karşılıyor, gerekli teknik zirai danışmanlar geliyor. Bunları biz getiremiyorduk. İzmir Büyükşehir Belediyesi sayesinde bize yol gösteren oluyor. Şu an sıfırdan başladık; inşallah başarılı oluruz, öncü oluruz” ifadelerini kullandı.

“Pekmezinden şarabına çok faydalı ve güzel”
Demircidereli üretici İbrahim Konuk ise, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne teşekkür ederiz. Bize asmaları verdi, diğer ekipmanları da verecek. Biz de suluyoruz. Bizim yıllardan beri pekmezimizden, şarabımızdan, kuru üzümümüzden güzel, tutulan bir üzüm bu; çok faydalı. Yöre olarak mıdır bilmem ama tadı diğer üzümlerden çok farklı” diye konuştu.