İstilacı tür ‘Kahverengi kokarca’ ile mücadele sürüyor

Türkiye’ye geçtiğimiz yıllarda giren ve istilacı bir tür olarak özellikle Karadeniz Bölgesi’nde fındık başta olmak üzere yüzlerce bitki türüne büyük zarar veren “Kahverengi kokarca” için üreticiler bilgilendirildi.
Başta fındık olmak üzere tarım ürünlerine büyük zarar veren kahverengi kokarca ile mücadele için üreticileri teşvik etmek amacıyla Trabzon Ticaret Borsası (TTB) tarafından üretici toplantısı düzenlendi. Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Derecik mahallesinde düzenlenen toplantıda Doç. Dr. Kibar Ak tarafından üreticilere bilgilendirme yapılıp, ilaçlı mücadele anlatıldı.
Toplantıda konuşan Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Eyyüp Ergan, fındıkta hastalık ve zararlılarla mücadeleyi özellikle bu sene ön plana aldıklarını belirterek, “Bunların başında maalesef bahçelerde dadanan bu kahverengi kokarca geliyor. Borsa olarak bu tehlikeyi 5 sene önce ortaya koyduk. Toplantılar ve çalıştaylar düzenledik. Bu böceğin bahçelerini sardığını görüyoruz. Bunun için biyolojik mücadelenin yanı sıra ilaçlı mücadele gerektiğini de biliyoruz” dedi.
“Fındıkta verim ve kaliteyi arttırma” projesi kapmasında fındık hastalık ve zararlıları ile mücadele konulu İMECE-2024 toplantılarının açılışına katılarak basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Karadeniz Fındık Ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Hasan Osman Sabır, Kahverengi kokarca konusunun fındıkla beraber gündeme gelmesinin yanı sıra yaklaşık 200’den fazla tarım ürününe zarar veren bir ürün böcek olduğunu söyledi. Bu zararlıya karşı biyolojik mücadele ayağının başladığını kaydeden Sabır, “Hem İhracatçı Birliği’nin desteği Hem Karadeniz araştırması enstitüsünün özverili çalışmaları hem de Tarım Bakanlığı’nın izinleri hızlandırması ile Türkiye burada çok hızlı bir adım attı. Kanun, nizam ve prosedüre bıraksaydık 5 yıl daha bu bahçelere böcek salımı yapamazdık. Şimdi o izinleri erken çıkarttıkları için erken başladı” şeklinde konuştu.

“Mekanik mücadeleye eğer ağırlık verirsek Türkiye bu işten daha az bir zararla kurtulur”
Basit mücadelenin de mümkün olduğunu vurgulayan Sabır, “Asıl mücadele bence üreticinin kendisinde. Çünkü özellikle cebriği dediğimiz kışlaklarda hem sonbaharda hem ilkbaharda yapılacak olan mücadele biz buna mekanik mücadele diyoruz çok daha önemli. Hatta yurt dışında bazı örnekleri de var. Elektrik süpürgesi ile beraber çekip toz torbasına alıp öldürenler var. Bununla beraber mavi ışığı çok seviyorlar. Vatandaşların evlerinde mavi ışık varsa onun altına deterjanlı su bıraktığınız da hayvan su içmek için geldiği suda ölüyor. Böyle çok basit mücadelelerde mümkün. Biz normalde sosyal medyayı bazen hani pek sevmiyoruz bazı şeyleri fazla abartıyorlar diyoruz ama bu konudaki abartıları bizim hoşumuza gidiyor. Çünkü bu algıyı arttırıyor. Belki olmayan yerde de var diyorlar ama insanlar en azından varlığından haberdar olup kendi bahçelerine bakıyorlar. O bakımdan pozitif bir faydasını bu sene gördüğümüze inanıyorum. İstemediğimizden daha fazla bir algı oluşturuldu. Bu önemli üreticinin algısı arttıkça bunlar çözüm aramak için diğer yolları kendisi de araştıracaktır. Diğer taraftan biyolojik mücadelede Zaten geçen sene başlamamıştı bu sene tam başlıyor. Ama 2-3 yıl bunun mücadelesinin oturması gerekir yani oradan hemen bir sonuç beklemeyelim. Mekanik mücadeleye eğer ağırlık verirsek Türkiye bu işten daha az bir zararla kurtulur. Başka ülkelerden örnekler biliyoruz. Gürcistan’da bazı senelerce yüzde 30’u yüzde 50’si gitmişti. İtalya’da bir zararlar görüldü, başka ürünlerde de zararlar görüldü. Ümit ediyorum ki Karadeniz tarafında bu iş sağlıklı bir şekilde mücadelesi devam ederse Türkiye’nin diğer taraflarına yayılması da bir şekilde engellemiş olacaktır” diye konuştu.

“Tuzaklarımızı bütün ilçelerde kritik noktalara kurduk, titizlikle de takibini yapıyoruz”
Trabzon İl Tarım Ve Orman Müdürü İsa Kaplan da yaptığı açıklamada, çok başarılı bir çalışma sağladıklarını kaydederek “Şu anda biz sonbaharda kışlaklara girerken kahverengi kokarca ile çok ciddi bir mücadele verdik. Tüm ilçe müdürlüğündeki tüm personellerin sahada ve köylerde ziyaret etmediği hane kalmadı. Şunu da gururla söyleyebilirim ki Karadeniz’de popülasyonun en az olduğu yerdeyiz. Trabzon’da çok başarılı bir çalışma sağladık. Tabi şu anda da çıkışları takip ediyoruz. Mevsim normallerinin üzerinde bir sıcaklık yaşıyoruz. Bu sıcaklıklarda erken çıkışlar mevcut. Tuzaklarımızı bütün ilçelerde kritik noktalara kurduk, titizlikle de takibini yapıyoruz. Bilgiler bakanlığımızla paylaşıyoruz. Bölgede zirai mücadeleyi nasıl yapacağımızı, biyolojik mücadeleyi nereden başlatacağımızı bize net olarak anlatacak. Benim vatandaşlarımdan istediğim nokta şu; lütfen bizden bir şey yapmasınlar, habersiz hem ilaçlamayı hem mücadeleyi beraber verelim, tamamlamamız çok güzel olsun. Bu canlı bütün sebze ve meyveyi yok ediyor. İncirinden armuduna, domatesinden fasulyesine kadar sebzenin bütün şeklini bozuyor, tadını bozuyor, kalitesini düşüyor. Bizler burada sınır görevi yaptığımız gibi bunun tüm Anadolu’ya sıçramasını da engellemek için çalışıyoruz. İl il mücadele etmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.

“Şu ana kadar yaklaşık 18 tane mahallede farklı çalışmalar yaptık”
Akçaabat Ziraat Odası Başkanı Hikmet Eyüpoğlu ise, 18 mahallede farklı çalışmalar yaptıklarını belirterek, “Ziraat Odaları olarak bizim şu anda tarım danışmanlarımız sürekli arazide çiftçilerimizi bilgilendirme uygulamalı eğitimlerle çalışmalar yapıyoruz. Şu ana kadar yaklaşık 18 tane mahallede farklı çalışmalar yaptık. Üreticilerden gelen talep ve şikayetler doğrultusunda üreticilerimizin yanında olmaya devam ediyoruz. Onlara hem uygulamalı hem de normal anlatımlarla beraber çalışmalar yapıyoruz. Pilot bahçe belirlediğimiz yerler var. Biz kendimize göre belli kriterler belirleyip çalışmalar yaptık. Neticesinde çalışma yaptığımız bahçelerde uygulamalar yapıldıktan sonra oradaki popülasyonu düştüğünü gördük. Dolayısıyla bununla bu şekilde mücadele edilecek. Sonuç alamayız bırakalım diyecek halimiz yok” dedi.