Uzmanlardan uyarı: ’’Öğrencilere bölüm ve üniversite dayatması yapılmamalı’’

Bingöl Rehberlik Araştırma Merkezinde görevli psikolojik danışman Hamza Ayaz, YKS tercihlerinde velilerin öğrencilere istemedikleri bölümü tercih verme dayatmasında bulunmaması gerektiğini belirtti.
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçları açıklandı. Sonuçların ardından adaylar 27 Temmuz-5 Ağustos tarihlerinde üniversite tercihlerini yapacak. Öğrenciler aldıkları puana göre istedikleri bölümü ve okulu tercih edecekler. Tercih dönemi psikolojik olarak öğrencileri nasıl etkiliyor, aileler bu durumda ne yapması hususunda Bingöl Rehberlik ve Araştırma Merkezi Psikolojik Danışman Hamza Ayaz önerilerde bulundu. Ayaz öncelikle öğrencilerin zihinlerinde net bir kariyer planı belirlemeleri gerektiğini belirterek, ’’27 Temmuz 5 Ağustos arasında öğrencilerimiz tercihlerini yapacaklardır. Tercih yaparken öncelikle dikkat edilmesi gereken şey şu, öğrencilerin zihinlerinde net bir kariyer hedefinin olmuş olması gerekiyor. Hangi mesleği tercih edeceklerine yönelik kafalarını netleşmiş olması gerekiyor. Bunun için de zaten belli kriterler var. Öğrenciler kendi yeteneklerini, ilgilerini göz önüne almalı ve bu yetenek ilgilerine göre meslek tercihinde bulunmalıdır. Diyelim ki bireyin çocuklarla ilgilenmeyi seviyor, insanlara bilgi aktarmayı seviyor, öğretmeyi seviyorsa bu birey gayet tabiidir ki öğretmenliği tercih edebilir, ya da tıp fakültesini tercih edecek insanlar için kriz yönetimi, varsa yüksek performans gerektiren uzun süreli çalışma saatlerini gerektiren bir özelliği varsa, soğukkanlı durumu varsa tıp fakültesini tercih edebilir. Esnek çalışma imkanına sahipse, yani farklı şehirlerde esnek çalışma durumu varsa mühendisliği tercih edebilir. Dolayısıyla burada tercihlerimizi belirlerken ilk etapta kariyer hedefi anlamda ilgilerimizi yeteneklerimizi göz önünde bulundurun ona göre bir tercihte bulunmamız gerekiyor” dedi.
“Tercih sürecinde yapılan hatanın telafisi imkansız”
Ayaz tercih edilecek mesleklerle ilgili alanda bulunan meslek erbabından bilgi alınması gerektiğini ve bu doğrultuda tercih verilmesi gerektiğini kaydederek, ’’Halihazırda alanda çalışan meslek erbabı ile iletişime geçerek onlardan bilgi alabilirler, gidip ondan mesleğin avantajlarını, dezavantajlarını öğrenebilirler. Bu durumlar öğrencilere yeterince fikir verir. Bunun haricinde bu süreçten önemli husus muhakkak öğrenciler velilerin tercih sürecinde uzman desteği almaları gerekiyor. Çünkü tercih sürecinde yapılacak hatalar telafisi imkansız şeyleri doğra olabilir. Öğrencilerin kendi okullarında rehberlik hocalarından uzman desteği alabilirler’’ diye konuştu.
’’Gitmeyeceğiniz bölümleri tercih vermeyin’’
Ayaz, öğrencilerin okumayacakları bölümlere tercih vermemeleri gerektiğini vurgulayarak, ’’Öğrencilerimiz geldiği takdirde gitmeyecekleri üniversiteleri ve bölümleri kesinlikle tercih listelerine yazmamalılar. Diyelim ki öğrenci hukuk istiyor ama işte tercih listem boş kalmasın, bir öğretmenlik yazayım, ondan sonra öğretmenlik geldiği takdirde gitmeyecekse kesinlikle öğretmenliği yazmaması gerekiyor. Hangi bölümü istiyorsa hukuk istiyorsa, psikoloji istiyorsa tercihlerini bununla sınırlandırması gerekiyor. Bu anlamda ölü tercih yapmamaları gerekiyor. Öğrenciler üniversitenin imkanlarını çok iyi araştırmalar gerekiyor üniversitenin kampüsü şehre yakın mı uzak mı, üniversitenin burs imkanları nedir, yurt dışı Erasmus imkanı nedir, hangi üniversitelerle yurt dışında anlaşmaları var, staj imkanları nelerdir, sportif ve kültürel aktiviteleri nelerdir, üniversitenin uluslararası standartlarda yayın sıralaması nedir bunlara dikkat etmeleri gerekiyor’’ şeklinde konuştu.
’’Aileler öğrencilerin isteklerini göz önüne almalı’’
Ayaz, bu süreçte velilerin öğrencilere bölüm yada üniversite dayatması yapmaması gerektiğini ifade ederek, şöyle devam etti:
’’Aileler bu süreçte çocuklara bölüm ya da üniversite dayatması da bulunmamalıdır. Çünkü nihayetinde üniversiteyi okuyacak olan öğrencilerdir aileler değildir. Aile çocuğa bölüm dayatmasında bulunduğu takdirde öğrenci istemediği bir bölüme gittiği zaman doğal olarak motivasyon bozukluğu olacaktır, bölüm terkine sebep olacaktır ve çevremizde çok rastladığımız bir durum. Dolayısıyla bundan ziyade öğrencinin isteklerini tercihlerini göz önüne alarak bir müzakere yöntemini kullanarak tercih sürecini nihayete erdirmeleri gerekiyor. Bu yaklaşımda bulunmaları gerekiyor. Diyelim ki hukuk fakültesi istiyor ama bu sene gelmedi ailelerin kesinlikle bu sene hukuk gelmedi hadi sen de öğretmenliğe git ya da farklı bir bölüme git dayatmasında bulunmamaları gerekiyor, öğrenci istiyorsa bir sene daha hazırlanması için imkan tanımadılar. Bu tarzda dayatmada bulunmalarından ziyade müzakere yöntemini kullanmalıdırlar.’’